MATV SMATV CATV คืออะไร หมายถึงอะไร
ระบบทีวีรวมศูนย์ (Centralized TV System) EP.01
การส่งสัญญาณโทรทัศน์ในยุคแรกนั้น เป็นการส่งสัญญาณโทรทัศน์แบบอนาล็อก โดยนำสัญญาณวีดีโอในรูปแบบภาพและเสียง มาแปลงเป็นสัญญาณโทรทัศน์ด้วยอุปกรณ์ที่เรียกว่า มอดูเลเตอร์ (Modulator) และส่งกระจายไปตามพื้นที่ต่างๆ ผ่านเสาส่ง (TV broadcast towers) ในรูปแบบคลื่นความถี่วิทยุ (RF: Radio Frequency) ย่าน VHF และ UHF และมีสถานีสำหรับทวนสัญญาณ (TV broadcast relay station towers) ตามภูมิภาคต่างๆ เพื่อกระจายสัญญาณโทรทัศน์ให้ครอบคลุมพื้นที่ทั่วประเทศไทย การส่งสัญญาณโทรทัศน์ในยุคแรก เป็นระบบโทรทัศน์อนาล็อก คลื่นความถี่วิทยุ 1 ความถี่ สามารถส่งช่องรายการโทรทัศน์ได้ 1 ช่องรายการ
“ระบบทีวีรวมศูนย์แบบ MATV”
การส่งสัญญาณโทรทัศน์เป็นการส่งแบบ Line of sight การรับสัญญาณโทรทัศน์ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร และพื้นที่ต่างจังหวัด ที่อยู่ใกล้เสาส่ง หรือเสาทวนสัญญาณ จะสามารถรับชมภาพได้คมชัด (แบบอนาล็อก) และคุณภาพของช่องทีวีจะลดลงตามระยะทางที่ไกลออกไป ระดับสัญญาณ RF ที่ทำให้ภาพคมชัดไม่ควรน้อยกว่า 60 dB ระดับสัญญาณที่ต่ำเกินไปจะทำให้ภาพเป็นเม็ดสโนว์ ระดับสัญญาณที่แรงเกินไปจะทำให้ภาพเป็นเส้น การเดินสายที่ชีลด์น้อยป้องกันสัญญาณรบกวนไม่ดีภาพจะเป็นเม็ดไฟหรือเป็นคลื่นบนหน้าจอ การรับสัญญาณโทรทัศน์แบบอนาล็อกในพื้นที่เมืองที่มีตึกสูงมากๆ ในยุคนั้นหลายแห่งจะประสบปัญหา สัญญาณช่องเดียวกันวิ่งตรงมาที่เสาอากาศ และในขณะเดียวกันก็มีอีกสัญญาณหนึ่ง หรือหลายสัญญาณ ของสัญญาณช่องเดียวกันนั้นสะท้อนตึก วิ่งมาที่เสาอากาศเช่นกัน แต่จะต่างช่วงเวลากันนิดหน่อยทำให้ภาพโทรทัศน์เป็นเงาซ้อน (Ghost) และบนดาดฟ้า แฟลต คอนโดมิเนียม อพาร์ทเม้นท์ ในยุคนั้นจะเต็มไปด้วยเสาอากาศทีวี เนื่องจากห้องพัก 1 ห้อง จะต้องมีเสาอากาศทีวี 1 ต้น จึงเป็นที่มาของการทำระบบทีวีรวมศูนย์ในอาคารที่เราเรียกว่า “ระบบทีวีรวมศูนย์แบบ MATV” เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าวข้างต้น
ระบบทีวีรวมศูนย์แบบ MATV (Master Antenna TeleVision) คือ ระบบทีวีรวมภายในอาคาร ที่มีการตั้งเสาอากาศทีวีเพียงชุดเดียวบนดาดฟ้าในตำแหน่งที่รับสัญญาณได้ดีที่สุด นำสัญญาณมาปรับระดับสัญญาณให้เสมอกัน กรองสัญญาณรบกวนต่างๆ ออกไป ด้วย Channel Amplifier หรือใช้ Channel Converter ย้ายความถี่สูงลงมาความถี่ต่ำเพื่อให้ส่งสัญญาณได้ดีขึ้น นำมาขยายสัญญาณด้วยบูสเตอร์ (TV Booster) แล้วนำไปต่อเข้าตัวแยกสัญญาณ (TV Splitter & Tapoff) กระจายไปยังจุดรับชมทีวีจุดต่างๆ ภายในอาคาร เป็นการแก้ปัญหาดาดฟ้าที่เต็มไปด้วยเสาอากาศที่กล่าวมาข้างต้น และยังสามารถหาจุดติดตั้งเสาอากาศในจุดที่ดีที่สุดบนดาดฟ้าได้อีกด้วย
“ระบบทีวีรวมศูนย์แบบ SMATV”
ในเวลาต่อมาการส่งสัญญาณโทรทัศน์ผ่านดาวเทียมเริ่มแพร่หลายมากขึ้นจึงมีการตั้งจานดาวเทียม (Satellite Receiver) เพื่อรับสัญญาณจากดาวเทียมดวงต่างๆ นำสัญญาณจากจานดาวเทียมมาต่อเครื่องรับดาวเทียม (Satellite Receiver) ตั้งแต่ 1 เครื่อง จนถึงหลายๆ เครื่อง แล้วนำสัญญาณจากเครื่องรับดาวเทียมแต่ละเครื่องมาแปลงเป็นสัญญาณโทรทัศน์ ด้วยมอดูเลเตอร์ (TV Modulator) นำสัญญาณทั้งหมดไปรวมกับสัญญาณโทรทัศน์ที่รับจากเสาอากาศ เพื่อให้สามารถส่งช่องรายการโทรทัศน์ได้จำนวนช่องมากขึ้น ระบบทีวีรวมศูนย์แบบนี้เราเรียกว่า “ระบบทีวีรวมศูนย์แบบ SMATV”
ระบบทีวีรวมศูนย์แบบ SMATV (Satellite Master Antenna TeleVision) คือ ระบบทีวีรวมภายในอาคาร ที่มีการตั้งเสาอากาศทีวี และจานรับดาวเทียมดวงต่างๆ เพียงชุดเดียวบนดาดฟ้าในตำแหน่งที่รับสัญญาณได้ดีที่สุด นำมาแปลงเป็นสัญญาณโทรทัศน์ นำสัญญาณทั้งหมดมารวมกันด้วย อุปกรณ์รวมสัญญาณ (TV Combiner) แล้วนำมาปรับระดับสัญญาณให้เสมอกัน กรองสัญญาณรบกวนต่างๆ ออกไป แล้วนำมาขยายสัญญาณด้วยบูสเตอร์ (TV Booster) นำไปแยกด้วยตัวแยกสัญญาณ (TV Splitter & Tapoff) กระจายไปยังจุดรับชมทีวีจุดต่างๆ ภายในอาคาร จำนวนช่องรายการในระบบทีวีรวมศูนย์แบบ SMATV สามารถเลือกรับช่องรายการโทรทัศน์ได้มากขึ้นจากดาวเทียมตามที่ผู้ที่อาศัยในอาคารต้องการ
“ระบบทีวีรวมศูนย์แบบ CATV”
การรับสัญญาณโทรทัศน์ยุคอนาล็อกในพื้นที่ห่างไกลสถานีส่ง หลายแห่งรับสัญญาณไม่ได้หรือยังรับได้ไม่คมชัด จำเป็นต้องใช้ท่อเหล็กต่อกันหลายท่อนให้สูงเพื่อตั้งเสาอากาศให้สามารถรับสัญญาณโทรทัศน์ได้ จะติดตั้งจานดาวเทียมในขณะนั้นก็มีราคาแพง ปัญหาดังกล่าวทำให้ผู้ประกอบกิจการเคเบิลทีวี (LCO: Local Cable TV Operator) และหน่วยงานเทศบาลบางแห่งที่มีปัญหาการรับสัญญาณโทรทัศน์ จึงได้จัดตั้งสถานีเคเบิลทีวี (CATV Operator) ของตนเองขึ้น โดยมีชุดห้องส่ง ( CATV Headend) ทำหน้ารับสัญญาณภาพและเสียง แปลงสัญญาณให้เป็นสัญญาณโทรทัศน์ และนำสัญญาณทุกสัญญาณมารวมกันจัดเรียงช่องให้เหมาะสม เพื่อกระจายสัญญาณไปยังชุมชนผ่านโครงข่ายสายสัญญาณ (CATV Main (Sub-Main) Distribution) ที่มีตัวขยายสัญญาณและตัวแยกสัญญาณให้ครอบคลุมพื้นที่ชุมชนที่ต้องการ เพื่อให้ผู้อาศัยในชุมชนนั้นรับชมทีวีได้คมชัด และ/หรือ มีช่องรายการทีวีให้รับชมมากขึ้น เราเรียกระบบทีวีรวมศูนย์ภายในชุมชนนี้ว่า “ระบบทีวีรวมศูนย์แบบ CATV”
ระบบทีวีรวมศูนย์แบบ CATV (Community Antenna TeleVision) คือ ระบบทีวีรวมภายใน หมู่บ้าน ชุมชน อำเภอ จังหวัด หรือระดับประเทศ ที่มีการตั้งเสาอากาศและจานดาวเทียมทำหน้าที่รับช่องรายการโทรทัศน์ต่างๆ นำแปลงให้เป็นสัญญาณโทรทัศน์ภาคพื้นดินด้วยมอดูเลเตอร์ (TV Modulator) นำสัญญาณช่องรายการทั้งหมดมารวมกันด้วยอุปกรณ์รวมสัญญาณ (TV Combiner) จัดเรียงช่องรายการตามความเหมาะสม แล้วนำมาปรับระดับสัญญาณให้เสมอกัน กรองสัญญาณรบกวนต่างๆ ออกไป แล้วนำมาขยายสัญญาณด้วยบูสเตอร์ (TV Headend Amplifier) กระจายสัญญาณผ่านสายโคแอคเซียลไปตามชุมชนหมู่บ้าน มีอุปกรณ์ขยายสัญญาณติดตั้งภายนอก (Outdoor Trunk (Line) Amplifier) เป็นช่วงๆ เพื่อให้สัญญาณคมชัดตลอดเวลา นำไปแยกด้วยตัวแยกสัญญาณภายนอก (Outdoor Line (Mini) Splitter & Tapoff) กระจายไปยังจุดรับชมทีวีในบ้านแต่ละหลังที่เป็นสมาชิกภายในชุมชน เพื่อให้ผู้อาศัยในชุมชนนั้นรับชมทีวีได้คมชัด และ/หรือมีช่องรายการทีวีให้รับชมมากขึ้น โดยการบอกรับสมาชิก หากหมู่บ้านหรือชุมชนหรือเทศบาลดำเนินการเอง (ในพื้นที่ปิด) อาจไม่มีการเรียกเก็บค่าสมาชิก แต่ในกรณีที่เป็นเอกชนดำเนินการและมีการเรียกเก็บค่าสมาชิก จะต้องมีการขออนุญาตและได้รับอนุญาตจาก กสทช. ก่อนดำเนินการ
กล่าวโดยสรุป MATV SMATV CATV คืออะไร หมายถึงอะไร
MATV SMATV CATV หมายถึง ระบบทีวีรวมศูนย์ภายในอาคารหรือภายในชุมชน ที่มีอุปกรณ์เพียงชุดเดียวในการรับสัญญาณหรือแปลงสัญญาณให้เป็น “สัญญาณโทรทัศน์ภาคพื้นดิน (Terrestrial Television)” และส่งกระจายไปตามจุดรับชมทีวีในห้องพัก (MATV, SMATV) หรือในบ้านพัก (CATV) เพื่อให้ได้ภาพคมชัด หรือมีจำนวนช่องรายการโทรทัศน์มากขึ้น
เขียนโดย: รุ่งเรือง หวนระลึก, Nov 16, 2022